AKSARAY VİLAYETİ 92 YAŞINDA!

İşgal altındaki ülkemizi düşmandan kurtarmak için kurulan Büyük Millet Meclis(BMM)’ine Niğde Milletvekili olarak katılan Aksaray’ın hayırlı evladı Çorakçı Zade Kara Vehbi(Vehbi Çorakçı)’nın Halide ve Dr Adnan Adıvar çifti aracılığıyla Meclis Başkanı geleceğin Atatürk’ü Mustafa Kemal Paşa’yı ikna etmesiyle ilçelik esaretinden kurtulduk.

   *Atatürk’ün ikna olmasıyla Aksaray’ın Coğrafi konumu ve Milli Mücadele için olan önemini göz önüne alarak yaptığı 40 Numaralı kanun teklifinin 92 sene önce bu gün BMM’sinde kabul edilmesiyle Şehirlerin Atası,sayısız ilkler ve teklerin şehri Aksaray’ımız 59 yıl süren ilk ilçelik esaretinden kurtularak yeniden il oldu.

     Coğrafi konumu ve bu konumun sağladığı avantajıyla tarih boyunca kurulan tüm medeniyetlerin en önemli ticari ve idari merkezi olma özelliğini koruyan, fakat önce Süveyş kanalının açılması, ardından ise demir yolları hatlarının dışında kalması nedeniyle körfez konumuna geldiğinden nüfusu çeyrek milyondan 3500 civarlarına düşen Aksaray’ımızın coğrafi konumunun sağladığı avantajla Büyük Millet Meclisinde(BMM) tarafından daha kurtuluş savaşı hazırlıklarına bile tam olarak başlanmadan 92 sene önce bu gün 40 numaralı kanunla il haline getirildi.

VEHBİ BEY MECLİSTE HALİDE VE ADNAN ADIVARLA DOST OLDU

     Bu konuda Aksaraylı hemşerilerimizden dededen evlada ve  Vehbi Çorakçı’nın akrabalarıyla onu bilen, onunu tanıyanlardan edinilen bilgiye göre eli açık bir zengin olan, ayrıca da külhani tavırlarıyla da etrafına pozitif enerji veren  Vehbi bey meclisteki diğer vekillerin yanı sıra Meclis Başkanı ve Kurtuluş Savaşı mücadelemizin önderi geleceğin Atatürk’ü Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın yakın dostları Halide ve Adnan Adıvar çiftiyle samimiyet kurduğu.

     HALİDE VE ADNAN ADIVARLA OLAN DOSTLUĞU MECLİS

   BAŞKANI GAZİ PAŞAYLA SAMİMİYETİNİ SAĞLADI

      Halide Edip ve Adnan Adıvar çiftleriyle olan samimiyetinin Vehbi Çorakçı’yı  geleceğin Atatürk’ü Kurtuluş Savaşının lideri Meclis Başkanı Gazi Mustafa Kemal Paşa ile tanışıp samimiyet kurmasına vesile olur.

    ATATÜRK’Ü AKSARAYI VİLAYET YAPMAYA İKNA ETTİ

    O zaman Aksaray’ın yanı sıra İzmir, Erzurum, Kars ve İstanbul başta olmak üzere bir çok yerde şirketinin şubeleri bulunan ve ordunun ihtiyaçları olan her şeyi karşılama imkanına sahip olması nedeniyle bu samimiyeti kullanarak ülkenin en zengini olma imkanını elde etme imkanı olmasına rağmen bu samimiyetini ticaretinin gelişmesi yerine Meclis Başkanı Atatürk’e Aksaray’ın il yapılması yönünde kullanarak Aksaray’ın hiçte hak etmediği ilçelikten kurtarılması teklifini götürüyor.

    Aksaray’ımızın coğrafi konumu ve bu konumundan gelen jeo politik özelliğiyle tarihi geçmişinin Vehbi bey tarafından en iyi şekilde anlatılarak Atatürk’ü ikna edilmesiyle onun teklifiyle 13 Teşrini Evvel 1336(13 Ekim 1920) tarih ve 40 Nolu Kanun Büyük Millet Meclisine(BMM) sunuluyor.

     BÜYÜK MİLLET MECLİSİNE(BMM) SUNULAN KANUN TEKLİFİ

    Aksaray’ın 1861’de ilçe haline getirilerek hiçbir ticari ve kültürel ilişkisi olmayan Niğde ye bağlanmasından 59 yıl sonra Büyük Millet Meclisi üyesi Çorakçı Zade Kara Vehbi(Vehbi Çorakçı) bey tarafından ikna edilen dönemin Büyük Millet Meclis Başkanı geleceğin Türkiyesinin kurucusu ilk Cumhurbaşkanı Atatürk tarafından bu 59 yıllık esaretin bitirilmesi için Meclis Başkanlığına bir kanun teklifi verilir.

    Meclis tutanaklarının 5 Numarası Mazbatalar başlığı altında bulunan bilgiye göre” 1- Aksaray kazasının müstakil liva(İl) haline ifrağına dair kanun layihası ve Muvezenei Maliye encümeni mazbatası.

   REİS(Atatürk)-Aksaray kazasının livaya ifrağı hakkındaki layihai kanuniyenin müzakeresine geçiyoruz.

   Büyük Millet Meclisi Riyaseti Celilesine

 Merkezi Aksaray kasabası olmak üzere Aksaray,Arapsun(Şu anki Nevşehir ilinin Gülşehir ilçesi) ve Koçhisar(Ankara ilinin Şerefli Koçhisar ilçesi) kazalarından Aksaray namiyle müstakil bir liva teşkili hakkında Dahiliye vekaletince tanzim ve tevdi olunan kanun layihası ve esbabı mucibe mazbatası Heyeti vekilenin 7.X.1336 tarihindeki içtimaında aynen kabul ve rapten taktim kılınmakla ifayi muktezasını rica ederim efendim. Büyük Millet Meclisi Reisi M.Kemal

                   AKSARAY HALKI İL ÖDENEĞİNİN

 BİR YILLIĞININ YARISINI VERMEYİ KABUL EDİYOR!

    Kanun gerekçesinde ise o zamanki tabiriyle Esbabı mucibe Layihası’ında ise asayişin istikrarı ve pek önemli yerde bulunan zengin kaynaklara sahip olan yerin kalkınması için vilayet olmasının önemi vurgulandıktan sonra bir senelik ödeneği olan 10 Bin liranın yarısının Aksaray halkı tarafından karşılanmasının kabul edildiği belirtiliyor.

   VİLAYETLİK KANUNU KABUL EDİLİNCE

 VEHBİ BEYDEN NÖBET BEKLEYEN ASKERLERE 500 LİRA

                                   HARÇLIK

    Yine Aksaray’ın il yapılması esnasında tutulan meclis tutanaklarında bulunan bilgide Kanunun müzakere edilmesinden ve Reis/Başkan Atatürk) tarafından yapılan oylamanın ardından Aksaray ın 59 yıllık ilçelikten kurtulmasının sevinciyle Vehbi Bey(Niğde)Namı değer Çorakçı Zade Kara Vehbi Çorakçı “Heyeti celilenin şerefine nöbet bekleyen Asker arkadaşlarımıza 500 lira iane(hediye) ediyorum.(Alkışlar)”

     O gün kabul edilen kanun ertesi yıl yani 21 Mart 1921 günü resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmesiyle Aksaray ın fiilen 12 yıl sürecek vilayetliği başlıyor(,Belge,Bilgi ve Fotoğraflar Gazeteci-Yazar Halkla İlişkiler Uzmanı Ali Genç Arşivi)