Bir dünya mirası: Selime Peri Bacaları ve Selime Katedralı

Erdem Zengin/erdemzengin.com.tr

Ben çocukken şehrimizde yaşayan birçok insan hafta sonu pikniğe Selime ve Yaprakhisar’da giderdi. Sadece bir piknik alanı olmanın ilerisine geçemeyen bu özel yerin kıymetini belki de bilemedik. Aksaray’a sadece 25 km uzaklıkta bulunan bu yerleşkeyi henüz gezmediyseniz çok şey kaçırıyorsunuz demektir.

Ihlara Vadisi’nin girişinde yer alan ve vadiyi koruyan bir kale niteliğindeki bu kayalık yapıdaki yaşanmışlık öyle yoğun ki aslında. Hıristiyanlığın en önemli merkezlerinden biridir Selime Katedrali. M.S. 8. YY'a uzanan 1.200 yıllık bir yaşanmışlığın öyküsü yatar bu kayalıklarda. Kapadokya’nın kayaya oyulmuş en büyük katedrali olmasının yanı sıra burası ilk yüksek sesli ayinin de yapıldığı yerdir.

Hitit Uygarlığı, Asur Medeniyeti, Pers Uygarlığı, Roma İmparatorluğu, Selçuklu Devleti, Bizans İmparatorluğu, Danişment Beyliği ve Osmanlı İmparatorluğu gibi Anadolu’da yaşamış veya yolu buraya düşmüş birçok devlete ev sahipliği yapmış. Selime Sultan Türbesi buradaki önemli eserlerden biri.

İpek ve Baharat yollarının geçtiği topraklarımızda bu yollarla ilgili kalıntılar da mevcut. Selime Katedrali ve kaya kiliselerinin bulunduğu alan aynı zamanda bir yerleşke. Burada din adamı da yetiştirilmiş, asker de saklanmış. Şarap imalatı yapılan özel alanlardan tutun yüzlerce kişiyi besleyecek mutfaklara kadar birçok bölümü bulunuyor.

Selime Katedrali’nin bulunduğu kayalık alanın başka bir özelliği de içinin bir yer altı şehri şeklinde tünellerle ve gizli geçitlerle dolu olması. Burayı gezenlerimizin yüzde doksanı bu geçitleri fark etmemiştir bile.  Bu geçitler oldukça zorlu. Bildiğimiz yer altı şehri mantığının ötesine geçilmiş.  Tünellerin girişleri ve çıkışları gizlenmiş. Tünellerde ilerlerken kaybolma ihtimaliniz çok yüksek. Üstelik bu tünellerde bir baca gibi olan dikey geçitler de bulunuyor. Bu geçitlerin can güvenliğini tehlikeye atan yapısı nedeniyle bu bölümler geziye kapalı.

Selime saatlerce gezebileceğiniz bir yer. Burayı yılda ortalama 300 000 yerli ve yabancı turist ziyaret ediyor. Birçoğu Ihlara Vadisi gezisi öncesi veya sonrası buraya uğruyor. Ancak burası gelip geçilirken uğranacak bir yer değil. Burayı gezmek, sindirmek için saatlere belki de bütün bir güne ihtiyacınız var.

Gezmeye gelmeden önce yanınıza mutlaka su bulunan bir çanta alın. Selime kısa ama etkili bir tırmanış rotasına sahip. Gişelerden girilen bu ören yerini gezerken sportif giyinmenizi kesinlikle tavsiye ederim. Bahar aylarında yukarıda serin ama tatlı bir esinti sizi üşütebilir. Çantanızda üşümenizi engelleyecek ince bir şeyler bulundurmanızı tavsiye ederim. Küçük çocuklarla gezilebilir ama kesinlikle çocukları gözünüzün önünden ayırmayın.

Selime’ye her gittiğimde tarihin her döneminde insanların yaşadığı bu kayaların dillendiğini hayal ederim. Sanki bilmediğim dillerde maziden ağıtlar yakan sesler çalınır kulağıma. Günlerin geceleri, mevsimlerin birbirini kovaladığı kısa hayatımızın anlamını sorgularım. Neden var olduğumuz sorusunun cevabını da her gittiğimde anımsarım. Selime sakin saatlerde huzurla izleyebileceğiniz bir manzara verir size.

Selime Katedrali’ni kış ayları hariç her mevsim gezebilirsiniz. Katedralin dış kısmını fotoğraflamak için öğleden sonra veya akşamüstü en uygun saatler. Ama Selime Katedrali’nin içinden dış manzarayı fotoğraflamak isterseniz sabah saatleri daha ideal olacaktır. Bu arada içerde bulunan iki katlı, kemerli kilisenin ve yine kayadan oyma sütunları ile yapıların gün içerisinde değişen ışık oyunlarını tatmak için burada uzun zaman geçirmek şart. Selime Katedrali’nin sütunlarında iskambil kâğıtlarında yer alan maça simgesini görebilirsiniz. Anlamı ile ilgili birçok rivayet var. Elimde kesin bir bilgi olmadığı için konu hakkında yorum yapamıyorum ama araştırmaya değecek kadar ilginç bir konu. 

Katedrali gezdikten sonra otoparkın yanından ilerlerseniz eski yerleşkeye ve oradan da Selime Peri Bacalarına geçebilirsiniz. Bu koni şeklindeki peri bacaları oldukça büyük. Şapkasız tipteki bu peri bacaları görmeye değer. Sokakları gezerken Selime’nin eski camisini sorun. İki tane cami var. İkisinin de özelliği birbirinden farklı.

Selime’de otopark sorunu yok. Otoparkın bulunduğu alanda bir şeyler içip, diğer ihtiyaçlarınızı giderebileceğiniz işletmeler mevcut. Hediyelik eşya da temin edilebilir. Kasaba içerisinde kadınların üretim yaptığı bir seramik atölyesi de bulunuyor. Selime Ali Abay İlkokulu’nun hemen yanında bulunan Güzelyurt Halk Eğitim Merkezi’ne bağlı bu tesisin açık olduğu saatlerde hediyelik eşya ihtiyacı buradan da giderilebilir.

Selime de misafirlerinizle birlikte karnınızı doyurabileceğiniz güzel işletmeler de bulunuyor. Kısacası hafta sonu ne yapsak sorusunun cevaplarından biri de Selime Kasabası. Selime’nin güzel insanlarını tanıyın ve güzel havasını soluyun. Ulaşım için harita bağlantısı aşağıda. Sağlıcakla kalın. Sevgiler, selamlar ve bol ışıklı günler. haberfark.net