Maden Yatağı İlimizin Madensiz Tek İlçesiyiz

Daha önceden ilçemiz Eşmekaya Kasabası yakınlarında yapılan Petrol arama çalışmaları hakkında araştırmayı yaparak, uzun zamandır kafalarda oluşan Eskil'de petrol varmı soru işaretine cevap almıştık. Araştırma gazeteciliğimizi yaparak bir soru işaretine daha cevap bulduk.Zaman zaman ilçemizde konuşulan “Eskil'de Jeortermal su veya maden varmı?” sorusuna yaptığımız araştırmalar sonucu cevap aldık. Maden Teknik Arama'dan elde ettiği son veriler ile Eskil'in maden ve jeoloji durumunun haberini yaptık. MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜAKSARAY İLİ MADEN KAYNAKLARIAKSARAYMTA Genel Müdürlüğü tarafından 2002-2013 yılları arasında Aksaray ilinin de dahil olduğu İç Anadolu Bölgesi illerinde havza bazlı ve MTA yıllık iş programı arama araştırma projeleri kapsamında; Metalik maden, enerji, endüstriyel hammadde aramaları, jeolojik, jeofizik ve diri fay veri tabanı oluşturma çalışmaları ana konuları başlığı altında; • Orta Anadolu Demir ve Polimetal Aramaları• Kapadokya Yöresi Üst Pleyistosen Volkanizması ve Paleocoğrafyası• Tehlikeli Atıkların Depolanması İçin Yer Seçimi ve Araştırılması• Konya, Karaman, Aksaray İllerindeki Jeotermal Alanların Değerlendirilmesi• Güneybatı Anadolunun Kuzey Bölümündeki Çizgiselliklerin ve Jeotermal Kaynaklarla İlişkilerini UA ve CBS Yöntemlerle Araştırılması• Orta Anadolu Jeoter. Sahaları Geliş. ve Jeotermal Isı Kaynağı Araş.• Tematik Haritalar• Asidik Mağmatizmaya Bağlı Maden Yatak.Araş.• Tuz Gölü Hidrojeolojsi ve Kirliliğe Karşı Alınabilecek Önlemler• Orta Anadolu Metalik Maden Aramaları• Aksaray Şahinkalesi Jeotermal Enerji Aramaları• Türkiye Heyelan Haritaları• Orta Anadolu EHM ( Evaporit) Aramaları(Konya'lı)• Batı Anadolu'da Jeolojik Unsurların Halk Sağlığına Etkileri (Tıbbi Jeoloji)• Batı ve Orta Anadolu Oligosen Paleocoğrafyası• Kırşehir-Nevşehir-Aksaray-Ankara(Şereflikoçhisar) Arasındaki Birimlerin Radyoaktif Hammadde Yönünden Araştırılması • Türkiye Rejyonal Jeoelektrik Haritalarının Çıkarılması• Aksaray-Nevşehir-Kırşehir Bölgesinin Hyperion Görüntüleri Kullanılarak Mineral Haritalaması (Pilot Uygulama)• Aster Uydu Verileri Kullanılarak Jeolojik Özellikilerin Tespiti• Nevşehir, Aksaray, Kırşehir, Kayseri, Niğde Polimetal Maden Aramaları• Havadan Manyetik Anomalilerin Yerden Jeofizik Yönyemlerle Araştırılması• Türkiye Diri Fay Haritasının Güncellenmesi ve Diri Fay Veri Tabanı Oluşturulması• Konya Havzası'nda Karstik Çöküntü Alanlarının Belirlenmesi veTehlike Değerlendirmesi• Kapadokya ve Orta Toroslar Metalik Maden Aramaları• Tuz Gölü Havzası Endüstriyel Tuz Aramaları• Türkiye Mermer ve Doğal Taş Potansiyel Alanlarının Belirlenmesi• Tuzgölü Fay Zonu'nun Neotektonik Dönem Özellikleri ve Paleosismolojisi• Orta Anadolu'da Holosen Volkanizması:Hasan Dağı ve Kapadokya'da İlk İnsan Topluluklarının Yaşam Ortamı (MTA-CNRS Ortak Proje) (Aksaray, Niğde, Nevşehir)• Orta Toroslar Kurşun-Çinko Aramaları• Aksaray ve Civarı Jeotermal Enerji Aramaları • Uzaktan Algılama Teknikleri Kullanılarak Jeotermal Kaynak Aramaları• Anadolu'nun Kuvaterner Volkanizması ve Potansiyel Volkanik Tehlikelerin Araştırılması• Türkiye’nin Kabuk Yapısının Jeofizik Yöntemlerle AraştırılmasıProjelere, yaklaşık 24.787.216 TL yatırım ödeneği ayrılmış, yaklaşık 15.553.048TL harcama gerçekleşmiştir.Aksaray ili, İç Anadolu Bölgesinde Tuz Gölüne komşu olan önemli illerimizden biridir. Karadeniz Bölgesini Akdeniz’e, Doğu Anadolu Bölgesini de batıya bağlayan il, yüzey şekilleri itibarı ile düz bir arazi yapısına sahiptir. Aksaray ve yakın civardaki en önemli yapısal unsur Tuz Gölü fayıdır. Aksaray yer altı ve yer üstü kaynakları bakımından önemli sayılabilecek potansiyele sahiptir. FELDİSPATBölgedeki en önemli feldispat yatağı Ağaçören ilçesinde bulunmaktadır. Ağaçören granit mostralarında renkli pişen seramik hammaddesi olarak kullanılmaya elverişli 2.505.000 m3 görünür feldispat rezervi tespit edilmiştir. Ayrıca Merkez ilçe-Tabdık Köyü sahasında da cam ve seramik sanayiinde kullanıma uygun iyi kalitede 950 ton feldispat rezervi mevcuttur. KAOLENGüzelyurt ilçesi ise kaolen bakımından önemli potansiyele sahiptir. İlçede, Mekkedere ve Kükürtdere sahalarında toplam 1.087.000 ton görünür+muhtemel kaolen rezervi saptanmıştır. JIPS VE TUĞLA-KIREMITJips ve tuğla-kiremit oluşumları Merkez ilçede yer almakta olup, burada 100.000 ton muhtemel jips rezervi, Hırkatal Köyünde de 2.000.000 ton jeolojik rezerve sahip iyi kaliteli tuğla-kiremit rezervi bulunmaktadır. KUM-ÇAKILMerkez İlçesi I-a (Kum-Çakıl) Grubu Seçilmiş SahalarSahada yaklaşık olarak 45000 m3 görünür rezerv bulunmaktadır. Kum ocağında ruhsat öncesi ve 2012 yılında yaklaşık 200x50x3,5 m. derinlikte işletme yapılarak, yaklaşık 35000 m3 kum-topraklı malzeme çıkarılmıştır. Merkez İlçesi Sultanhanı Kasabası Sahada yaklaşık olarak 80.000 m3 görünür rezerv bulunmaktadır. Kum ocağında yaklaşık 200x40x3m. derinlikte işletme yapılarak yaklaşık 30.000 m3 kum çıkartılmıştır. Merkez İlçesi Topakkaya Kasabası CivarıSahada yaklaşık olarak 300.000 m3 görünür rezerv bulunmaktadır. Kum ocağında yaklaşık 6x20x60 m. ebatlarında işletme yapılmış ocak bulunmaktadır. Merkez İlçesi Topakkaya Kasabası CivarıSahada yaklaşık olarak 200.000 m3 görünür rezerv bulunmaktadır. Kum ocağında yaklaşık 6x100x30 m. ebatlarında işletme yapılmış ve çalışmanın devam ettiği ocak bulunmaktadır. Kumlu seviye üst kısma doğru yaklaşık 1 m.’lik kahverengi, okside, topraklı seviye bulunmaktadırMerkez İlçesi Taşpınar Köyü civarıSahada yaklaşık olarak pomzalı-kumlu 600.000 m3 görünür tüf rezervi bulunmaktadır. Merkez İlçesi Armutlu Sumru (Taşpınar Killik) Köyü civarıSahada yaklaşık olarak 500.000 m3 görünür kazılabilir ignimbirit ve kum rezervi bulunmaktadır. 4x120x50 m ve 2x100x50 m iki işletme ocağı bulunmaktadır. Bu ocaklardan yaklaşık 35.000 m3 malzeme çıkarılmıştır. Merkez İlçesi Taşpınar Köyü civarıSahada yaklaşık olarak 900.000 m3 görünür pomzalı kumlu tüf rezervi bulunmaktadır. Ruhsat sahasında 10x100x30 m’lik işletme ocağı bulunmaktadır. Bu ocaktan yaklaşık 30.000 m3 malzeme çıkarılmıştır.Merkez İlçesi Taşpınar Köyü civarıSahada yaklaşık olarak 500.000 m3 görünür kazılabilir ignimbirit ve kum rezervi bulunmaktadır. 7x100x30 m ebatlarında ocak işletmesi bulunmaktadır. Yaklaşık 21000 m3 malzeme çıkarılmıştır. Merkez İlçesi Taşpınar Köyü civarıSahada yaklaşık olarak 84000 m3 muhtemel rezerv bulunmaktadır. Kum ocağında yaklaşık 2,5x100x40 m’lik alanda 10.000 m3’lük kumlu malzeme işletmesi yapılmıştır. Merkez İlçesi Taşpınar Köyü civarıSahada yaklaşık olarak 950.000 m3 muhtemel rezerv bulunmaktadır. Kum ocağında yaklaşık 10x150x30 m. ebatlarında işletme yapılarak 45.000 m3 pomzalı kum işletmesi yapılmıştırMerkez İlçesi Çimeliyeniköy civarıSahada yaklaşık olarak 990.000 m3 muhtemel rezerv bulunmaktadır. Kum ocağında yaklaşık 5x50x30 m. ebatlarında açılan işletme ocağından yaklaşık 7500 m3’lük malzeme çıkartılmıştırMerkez İlçesi Çimeliyeniköy CivarıSahada yaklaşık olarak 2.000.000 m3 muhtemel rezerv bulunmaktadır. Kum ocağında yaklaşık 13x100x100 m. ebatlarında açılan işletme ocağından yaklaşık 50.000 m3’lük kum çıkartılmıştır. KALKER-MICIRMerkez İlçesi Gençosman Köyü CivariSahada yaklaşık olarak Bin Beton Maden şirketi tarafından 909.090 proje rezervi hesaplanmış olup 628.982 tüvenan üretim yapıldığı belirtilmiştir. Kalsit ocağında yaklaşık 10x200x50 m ebatlarında işletme yapılmıştır. Merkez İlçesi Dorukini Köyü civarıSahada iki ayrı yerde ocak açılmıştır. Birinci ocak 15x75x40 m., ikinci ocak 20x50x30 m ebatlarında olup Çavga Madencilik tarafından yaklaşık 50.000 m3 kireçtaşı çıkarılmıştır. Merkez İlçesi Gençosman Köyü CivarıSahada Emin İnşaat madencilik şirketi tarafından16.433.280 proje rezerv ve FBF rezervi hesaplanmıştır. Kalsit ocağında yaklaşık 10x200x75 m ebatlarında işletme yapılmıştır. Merkez İlçesi Gençosman Köyü civarıSahada 15x75x40 m, ikinci ocak 30 x200x100 m ebatlarında ocak açılarak sit alınmıştır. Emin inşaat ve Madencilik şirketi tarafından 15.795.000 proje rezervi,77.240.520 FBF rezervi belirlenmiştir. Merkez İlçesi Karataş Köyü civarıSahada yaklaşık olarak 400.000 ton muhtemel rezerv bulunmaktadır. Karataş bazaltları agrega üretimi için bölgedeki en iyi kalitede taştır. Bölge agregalarında, kırılmaya karşı en yüksek direnç, E ve Ke fasiyeslerinde bulunmuştur. En düşük direnç ise, bazaltik andezit karakterli, volkan camı içeriği yüksek, K fasiyesi ile boşlukların etkin olduğu O ve BB fasiyesinden elde edilmiştir.MERMER-GRANITMerkez İlçesi Kalebalta Köyü civarıSahada, Silkar madencilik tarafından yapılan çalışmalarda ilk saha için 6.772.500 proje rezervi ve 825.422 FBF rezervi varlığı belirtilmiştir. 2004-2011 yıllarında toplamda 13.744 tüvenan üretim yapılmıştır. İkinci sahada 9.363.007 FBF rezervi belirlenmiş olup toplam 2748 tüvenan üretim yapılmıştır. Bu alanda 2 ruhsat bulunmaktadır. Merkez İlçesi Yaprakhisar Köyü civarı Traverten kalitesi orta değerde olup, çok kırıklı ve sarımsı demir oksitlenmeden dolayı değeri düşmektedir. Blok ebatları 2x1, 2x3, 1x3,1x2 m boyutlarında olup, tel kesme yöntemiyle blok çıkarılmaktadırMerkez İlçesi Sevinçli Kasabası civarıİgnimbritlerin yapıtaşı kalitesi orta değerde olup,kırık sistemleri kısmen az gelişmiştir.60x30x15 cm kesme ile bloklar çıkartılarak inşaatta tuğla yerine kullanıldığı belirtilmiştir. Sahada 50x100x10 m ebadında işletme ocağı bulunmaktadır. Yılda 4-5 ay çalışma yapılmaktadır. Sahada 650.000 proje rezervi ve 6.285.600 FBF rezervi belirlenmiş olup, 2008-2011 yıllarında toplam 3828 tüvenan üretim yapılmıştır. Yıllık üretim 1000 m3 arası değişmektedir.Merkez İlçesi İncesu Köyü civarıSahada bulunan andezit-bazaltik andezitler akma ve soğuma nedeniyle çatlak ve bol kırıklıdır. Mermer veya yapıtaşı olarak üretime elverişli değildir. Sahada 6.507.812 proje rezervi ve 6.285.600 FBF rezervi verilmiştir. KIREÇTAŞI-MICIR-KIRMATAŞGüzelyurt İlçesi Genedela Köyü CivarıSahada 5x15x20 ebadında ocak açılarak kalsit amaçlı mermerler çıkartılmıştır. Her iki sahada da faaliyet durdurulduğu belirtilmiştir. Omya madencilik tarafından iki sahanın toplam proje rezervi 1.629.236 olarak belirtilmiştir. Güzelyurt İlçesi Akyamaç Köyü CivarıSahada 3x10x20 ebadında ocak açılarak kalsit amaçlı mermerler çıkartılmaktadır. Renk ve sağlamlık açısından mıcır işletmesi için iyi kalitededir. GRANIT-MERMERSarıyahşi İlçesi Yaylak Köyü CivarıSahada çalışma yapan Ece mermer şirketi tarafından 10.000.000 proje ve FBF rezervinin varlığı belirtilmiş olup, 2009-2011 yıllarında 2840 m3 tüvenan üretim yapılmıştırSarıyahşi İlçesi Yaylak Köyü CivarıSahada çalışma yapan As mermer şirketi tarafından 15.758.550 proje rezervinin varlığı belirtilmiş olup, 2010-2011 yıllarında 2337 m3 tüvenan üretim yapılmıştır. Sarıyahşi İlçesi Yaylak Köyü CivarıGranitler oldukça sert ve yaklaşık 5 cm’i bulsan K-feldispatlar gözlenmektedir. Beyazımsı gri renkli ve anklav parçaları içeriyor. Gerek K-feldispatların iriliği, gerekse anklavların varlığı ve sertlik mermerin piyasa taleplerini etkilemektedir. MERMER Gülağaç İlçesi Ozancık Köyü CivarıSahada yüzeyleyen kireçtaşları sert yapılı olması nedeniyle kalitesi iyidir. İşletmesi yapan Karbims madencilik 10.600.000 proje rezervi belirlemiş olup 2011-2012 yılında 274.565 tüvenan üretim yapmıştır. Gülağaç İlçesi Saratlı Kasabası CivarıSahada yüzeyleyen kireçtaşları sert yapılı olması nedeniyle kalitesi iyidir. İşletmesi yapan Bin beton madencilik 5.200.000-19.996.000 proje rezervi belirlemiş olup 2007-2011 yılında 139,027 tüvenan üretim yapmıştır. Ortaköy İlçesi Ozancık Köyü CivarıSahada Ortaköy granitoyidinin granit-granodiyorit bileşimli kayaçlar mermer olarak işletilmektedir. Genelde elmas tel kesme ile çıkarılan granitler blok verimleri %20 civarındadır. Kırıklar kısmen az 2-5 m aralıklarla genelde dikey kırıklar gözlenmektedir. Ortaköy İlçesi Hacımahmutuşağı Köyü CivarıSahada Ortaköy granitoyidinin granit-granodiyorit bileşimli kayaçlar mermer olarak işletilmektedir. Genelde iri K-feldispatlı ve anklav parçaları içermesi nedeniyle kaliteyi düşürmektedir. Genelde elmas tel kesme ile çıkarılan granitler blok verimleri %30 civarındadır. KALSİT-MICIROrtaköy İlçesi Kocaöz Dere CivarıSahada yüzeyleyen mermerler iri kristalli, beyaz renkli ve orta sertlikte olması orta kalitede mıcır olarak kullanılmaktadır. Saha içinde 15x150x50 m ve 30x50x60 m ebatlarında iki ocak açılmıştır. Sahada çalışma yapan Öztutumlu inşaat tarafından 648.000 FBF rezervi belirlenmiş olup 2004-2011 yıllarında toplam 612669 tüvenan üretim yapılmıştır.Kaynak:MTA Haber:Mustafa YOL