Yaşlı araçlar trafikten çekiliyor

Enerjinin verimli kullanılması, enerjide arz güvenliğinin sağlanması ve dışa bağımlılığın azaltılmasını öngören Enerji Verimliliği Strateji Belgesi, Yüksek Planlama Kurulu'nca (YPK) onaylandı. Belgede öne çıkan unsur, enerji verimliliği için atılacak adımlara tarih sınırlaması getirilmesi oldu. Belgede, tüketicileri ilgilendiren hususların başında ise düşük emisyonlu araçların teşvik edilmesi ve ekonomik ömrünü tamamlamış araçların kademeli olarak trafikten çekilmesi geliyor. Taşıtlar için çevreci vergilendirme rejimine geçilecek. Ancak bunun için Maliye Bakanlığı'nın düzenlemeleri belirleyici olacak. Maliye, en geç 24 ay içerisinde konuyla ilgili yasal düzenlemeleri yapacak.

Enerji Verimliliği Strateji Belgesi'yle ilgili çalışmaları Zaman, 13 Şubat 2011'de 'Eski araçlara vergi artırımı gündemde' ve 3 Nisan'da 'İkinci el oto piyasası, yaşlı araca yüksek vergiye kilitlendi' başlığıyla duyurmuştu. İlk taslak çalışmalarda, çevreci araçlara vergi kolaylığı ve 15 yaş üstü araçlara kademeli vergi artışı öngörülüyordu. Ancak, Maliye, bu uygulamaya karşı çıkmıştı. Belgenin yürürlüğe konulan haliyle Maliye'nin dediği oldu ve araçların yaş sınırı kaldırılıp yapılacak düzenleme için Maliye yetkilendirildi. Enerji Verimliliği Belgesi'nin uygulamaya konulması, sanayi sektörünü de yakından ilgilendiriyor. Artık sanayi kuruluşlarının makineden aydınlatmaya kadar enerjiyi verimli kullanmaları gerekiyor. Sanayi alt sektörlerinde, tasarruf potansiyelleriyle birlikte enerji verimliliğinde uygulanabilecek önlemler belirlenecek. Bunun için de, Enerji Verimliliği Kanunu'nda değişiklik yapılacak.

Strateji Belgesi, konutları da yakından ilgilendiriyor. Artık yeni yapılacak toplu konut projelerinde bu belge çerçevesindeki uygulamalar dikkate alınacak. Binaların enerji talepleri ve karbon emisyonları azaltılacak, yenilenebilir enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları yaygınlaştırılacak. Ayrıca, toplam kullanım alanı 10 bin metrekarenin üzerindeki ticarî ve hizmet binalarının tamamında, yürürlükteki standartları sağlayan ısı yalıtımı ve enerji verimli ısıtma sistemleri bulunacak. Belgeyle lüks konutlar da uygulama kapsamına alınıyor.

Belgede yer alan diğer bazı yenilikler şöyle: 2023 yılına kadar, ülke genelindeki kömürlü termik santrallerin atık ısı geri kazanımı dahil ortalama toplam çevrim verimleri yüzde 45'in üzerine çıkarılacak. Enerji ve güç miktarına göre kademelendirilmiş tarife, çok terimli sayaç ve akıllı şebeke uygulamaları hayata geçirilecek. Motorlu taşıtların birim fosil yakıt tüketimi azaltılacak; yük ve yolcu taşımacılığında demiryollarının ve şehir içinde toplu taşımanın payı artırılacak, şehir içi ulaşımda gereksiz yakıt sarfiyatı önlenecek ve çevreye zararlı emisyonlar düşürülecek.

Şehir ulaşım master planları hazırlanacak ve demiryolu ağırlıklı toplu taşımacılık teşvik edilecek. Belge, enerji verimliliğiyle ilgili atılacak adımlar konusunda her kuruma ayrı ayrı veya ortak görev yükleyip, süre kısıtlaması getiriyor. YPK tarafından kabul edilerek yürürlüğe giren 'Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023', Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı koordinatörlüğünde kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla hazırlandı.

Belgeyle 'Enerji verimliliği; enerjide arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılıktan kaynaklanan risklerin azaltılması, enerji maliyetlerinin sürdürülebilir kılınması, iklim değişikliği ile mücadelenin etkinliğinin artırılması ve çevrenin korunması' hedefleniyor. Belgenin uygulanmaya konulmasıyla, enerji üretimi ve iletiminden nihai tüketime kadarki bütün aşamalarında enerji verimliliği geliştirilecek. Uygulama sonucunda ise, 2023'te Türkiye'nin GSYİH başına tüketilen enerji miktarı (enerji yoğunluğu) 2011 yılı değerine göre en az yüzde 20 azaltılmış olacak