Çiftçiye yatırım müjdesi

Geçtiğimiz günlerde Eski ABD Başkanı Bill Clinton’un davetlisi olarak Clinton Küresel Girişimi’nin yıllık toplantısına katılmak için New York’a giden Pankobirlik ve Konya Şeker Yönetim Kurulu Başkanı Recep Konuk, zirvenin tamamlanmasından sonra bir takım çalışma gezisinde bulundu.  Recep konuk, Konya Şeker ve Pankobirlik’ten gelen teknik ekiple buluşarak iklimi, coğrafyası ve toprak yapısı itibarıyla ülkemiz ile büyük benzerlikler gösteren Kansas Eyaletine geçerek tarım işletmeleri, üretim sahaları, entegre tesisler, bilim merkezleri, ürün borsaları ile Kooperatifçilik Enstitüsü ziyaretlerini içeren bir haftalık çalışma gezisi gerçekleştirdi. Beraberindeki heyetle, yem, yem katkı maddeleri, küspe enzimleri, tohumluk üretimi, enerji tarımı gibi projelendirme çalışmaları sürdürülen konularda işbirliği imkânları araştırılan kuruluş, üniversite ve enstitülerle de görüşmeler yapan Konuk, üretim tesislerinin üretim sahalarını inceleyen ve ülkemizde uygulanabilecek yenilikler konusunda teknik işbirliği ve ortak yatırım konusunda görüşmeler gerçekleştirdi. Kansas Eyalet Üniversitesi ve iki enstitüde çiftlik ve tarla gezilerini de gerçekleştiren Konuk,  Arthur Capper Kooperatif Merkezinde Kooperatifçilik konusunda yapılan çalışmalar, uygulanan eğitim programları hakkında bilgi de aldı. Konuk, ABD’nin en saygın Tarım Dergilerinden biri olan Dünya Hububat Dergisinin Kasım sayısı için röportajda verdi.  Konuk, 120 yıl önce kurulan ve dünyanın en çok işlem yapılan hububat borsası olan Kansas Ticaret Borsası’nın Şeref Konuğu olarak seans açılışını yaptı ve aldığı brifingin ardından üreticiler ve yatırımcılara hitap etti, borsanın ekranlarına da “Hoş geldin Recep Konuk” yazıldı. ABD’nin Kansas Eyaletinde gerçekleştirdiği yoğun çalışma gezisinin ardından izlenimlerini ve değerlendirmelerini paylaşan Pankobirlik ve Konya Şeker Yönetim Kurulu Başkanı Recep Konuk şunları söyledi; “Türkiye Dünyanın 8 inci büyük tarım ekonomisi. Son on yıllık dönemde üç basamak yukarı çıktık. Ancak bu yetmez. Basamakları daha hızlı tırmanma imkânına sahibiz. Toprak varlığı, tarımsal üretim için son derece elverişli iklim koşulları ve her türlü ürünü yetiştirmeye müsait coğrafi özellikleri ve dünyanın endemik tür çeşitliliği bakımından en zengin ülkelerinden biri olan Türkiye için daha çok üretmenin yolunu açmak, ne imkânsızdır ne de bunu başarmak mucizedir. Biz muazzam üretim potansiyeline sahibiz ve o potansiyelden zenginlik üretmeliyiz, üreteceğiz. Türkiye’de daha çok üretecek, Türk çiftçisi de daha çok kazanacak” dedi. “Bu tür ziyaretlerle bunları görme, analiz etme ve zaaflarımızı giderecek projeler, model projeler geliştirme imkânı buluyoruz” diyen  Konuk şunları kaydetti: “Dünyanın en önemli tarım ekonomilerinde üreticinin üretim şartlarını ve ekonomik durumunu, tarımsal sanayinin ulaştığı noktayı, teknolojik gelişmeleri, üretim organizasyonlarının ve yapılanmalarının verim ve gelir etkisini değerlendirip bizde de bu gelişmeler neden olmasın diye kendimize soruyor ve yeni yatırım ve projeler için motive oluyoruz. Gördüklerimizi, öğrendiklerimizi Türkiye gerçeği ile harmanlayacağız ve bir projeler demeti oluşturacağız. Türkiye’nin ileri ekonomilerle arasındaki farkı kapatması ve Türk çiftçisinin daha çok üretmesi için yeni yatırımlarla yeni üretim alanları açacağız. Daha çok üretip daha çok ürettireceğiz. Yeni projelerimiz var ve yeni yatırımlarımızla üreterek ürettirmek için hırslanarak döndük.” Mesela mazot gibi, gübre gibi üretim girdilerinin Türkiye’de pahalı olmasının bir mesele olduğunu ve bu durumun üretim maliyetlerimizi etkilediğini aktaran Konuk, destekleme alımlarında açıklanan fiyatların Bakanlar Kurulu kararıyla herkesi tatmin edecek düzeye getirilebileceğini kaydetti. Kansas’ın hububatta işlevsel bir vadeli ürün borsasına sahip olduğunu da aktaran Konuk, “Üretici, yatırımcı, sanayici, tüccar, değirmenciler, fırıncılar herkes sistemin içinde yer alıyor ve üretime yatırım yapılıyor. Dolayısıyla üretici ve sanayici bir yıl sonraki fiyatı aşağı yukarı biliyor ve fiyat değişiklikleri riskini minimize eden sistem sayesinde üreticiler üretim planlamasını daha sağlıklı yapabiliyor. Bu borsada en çok işlem gören ürün kırmızı sert buğday ve onunda ilginç bir detayı var, 1800’lü yılların başında ABD’ye göç eden Rusyalı göçmenlerin götürdüğü tohumlar Amerika’ya adapte olmuş ve dominant olarak Amerika’da o buğday yetiştiriliyor. Bu buğday çeşidi hala aynı adla işlem görüyor. Türkiye kırmızı buğdayı, mısır, arpa, yulaf, soya gibi ürünlerin de borsada işlem görüyor. Hububattan biyo yakıt üreten çok sayıda tesis kurulmuş. ABD Başkanı 2007 yılında hedef olarak petrol ithalatının sona ermesi için 2017 yılına kadar tarımsal üretimi yüzde 500 arttırma hedefi koymuş ve çiftçileri desteklemiş bugün geldikleri noktada sorgum ve tahıl üretimini arttırmışlar, 3 yılda 80 yeni etanol fabrikası kurulmuş ve enerji tarımıyla petrol ithalatını sıfıra indirme hedefine hızla ilerliyorlar” diye konuştu. Konuk, hububat üretiminin yüksek olduğu eyalette, biyoyakıt endüstrisi çıktısı olan ürün posalarının da yüksek nitelikli yem özelliği olmasıyla hayvancılığında gelişme gösterdiğini vurguladı. “Büyük besi çiftliklerindeki hayvanların dışkısı bile fiyatlanmış” diyen Konuk, sözlerini şöyle sürdürdü: “Dışkıdaki çinko veya başka bileşenler ile onun destekleyeceği ve verimli yapılabileceği yem bitkilerinin üretim deseninin dahi hesabı yapılıyor. Biz de bu hesapları yapacağız, rekabetçi yapınız ancak böyle güçleniyor. Günde 600 kesim yapabilen bir mezbahayı, çiftliği ve entegre tesisiyle 3 bin 100 kişinin çalıştığı ve günde 6 bin baş kesim yapabilen devasa bir entegre tesisi gezdim. Bir diğerinin 50 bin başlık çiftliği vardı, bir başkasının haftalık hayvan giriş çıkışı 5 bin yani 5 bin hayvan besiye geliyor, 5 bin hayvan kesime gidiyor. Bu hayvanları 250-300 kilo olarak alıyorlar ve yaklaşık 500-600 kilo olarak gönderiyorlar. Erkek danalarda günlük kilo artışını 1,3 ile 1,6 kilogram düzeyine, dişiler de ise 1,3-1,5 kilogram düzeyine çıkarmışlar. Hayvan zayiat oranları ise yılda yüzde 0,6 oranında. Hayvanın yemi iyi sindirmesi için mesela dane mısırı yüksek ısılı buharda pişiriyor veya etonol çıktısı mısır posasını nemlendirip yediriyorlar.” Çiftçilerin, üreticilerin, küçük yatırımcıların ya da piyasada kar gözetleyen yatırım şirketlerinin kendi hayvanlarını piyasadan temin edip bu çiftliklere besi için teslim ettiklerini aktaran Konuk, yaklaşık 4-5 aylık besi süresi sonunda masraflarını ödeyip satışını ya kendilerinin ya da bu işletmelerin et tesislerinde değerlendirdiklerini bildirdi. Konuk, Konya Şeker’in süt inekçiliği için kurduğu Dana Kreşine benzeyen ve et inekçiliği için de kurmayı düşündüğü sisteme benzeyen bu uygulamayı küçük sermayeli yatırımcıları veya köy kalkınma kooperatiflerini de dahil edecek bir şekilde,  hem Konya’da hem tüm Türkiye’de zenginleştirebileceklerini de dile getirdi. Türkiye’nin ve Konya’nın ürün desenine katabilecek yeni ürünleri üretim teknik ve şartlarını, verim artışı için uygulanan metotları tarla ziyaretleri ile somut olarak gördüklerine dikkat çeken Konuk, “Ülke ekonomisi için de önemli bir yere sahip olan güçlü olan kooperatifçilik faaliyetleri hakkında o işin merkezinde bilgi aldık. Eğitim programlarını nasıl uyguluyorlar, kooperatifleri güçlendirmek için neler yapıyorlar, idareden, finansa, proje geliştirmeden, kooperatifler arası işbirliği ve ortak yatırım ortamı nasıl oluşturuluyor oradaki birikimden faydalandık. Bu bizim için önemli bir tecrübe oldu. Kansas’ta kooperatiflerin 29 bin 284 işletmesi var ve bu işletmelerde 2 milyon143bin236 kişi istihdam ediliyor. Bu kooperatif ve işletmelere hizmet veren bir kurumun uygulama tecrübelerini ve tavsiyelerini aldık. 7 günlük seyahat dolu dolu geçti. Şimdi orada edindiğimiz birikimi Türkiye’nin ve bölgemizin gerçeklerinin süzgecinden geçirip, uygulama projeleriyle hayata geçirmeye sıra geldi. Çalışmalara orada başlamıştık, burada da bitireceğiz ve ülkemiz için iyi şeyler yapacağız” dedi.