Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi laboratuvarlarıyla da dünya liginde

Seçkin laboratuvarları ile göz dolduran Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi özellikle Türkiye'nin ilk tematik araştırma merkezi olarak gıda, tarım, medikal sektörlerinde kullanılan kit ve referans malzemelerin araştırılması ve geliştirilmesi amacıyla kurulan KİT-ARGEM Laboratuvarları, Türkiye'nin ihtiyaç duyduğu birçok alanda referans düzeyinde çalışmalar yapıyor.

Konya Şeker'in uhdesinde kurulan Türkiye'nin ilk ve tek gıda ve tarım üniversitesi Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi (KGTÜ), birçok alanda olduğu gibi laboratuvarlarıyla da adından söz ettiriyor. 2016 yılında çalışmalarına başlayan KİT- ARGEM (Yeni Nesil Gıda Kit ve Referans Madde Araştırma Geliştirme Merkezi) Laboratuvarı toplam kullanılabilir 1551 metrekare alanıyla ülkemizde önemli bir boşluğu dolduruyor. KİT-ARGEM binası kit ve referans malzeme araştırmaları için 3 farklı katta oluşturuldu. Birinci katta elektronik cihaz tasarlama ve geliştirme laboratuvarı, binanın ikinci katında biyolojik araştırmaların gerçekleştirileceği laboratuvarlar ve üçüncü katta ise kimyasal sentez laboratuvarları ve Hibridoma laboratuvarı kuruldu.

Merkezde bulunan ana cihazlar şöyle; Ultrasentifuj, preparatif sentrifuj, preparatif kromatografi, Zeta ve parçacık boyutu cihazı, BSL2 kabinleri, Karbokdioksitli inkübatörler, Yüzey Plazmon Rezonansı, Kuartz Kristal Mikroterazi, Yeni Nesil Dizilime, Liyafilizatör, çeşitli büyüklükte Fermentörler, Florasanlı/Faz kontrastlı mikroskoplar. Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi KİT-ARGEM Laboratuvarları, gıda patojenleri, GDO belirteçleri, istenmeyen gıda katkıları (Helal gıda, tağşiş) gibi) tanımlayabilen özellikli moleküllerin seçiminin gerçekleştirildiği biyoloji laboratuvarları (hücre kültürü, yeni nesil dizileme, proteomiks, mikroskop, elektroforez laboratuvarları) bunların hedef varlığında sinyal verebilecek kimyasal konjugatlarının hazırlandığı kimyasal sentez laboratuvarları ve prototip ürün haliyle elektronik kısımlarının entegre edileceği elektronik cihaz prototip laboratuvarından oluşuyor. Prototip laboratuvarının kurulma aşamasında olan KİT-ARGEM'in, şu anda robotik çalışmalar için gerekli küçük aletler ve 3D yazıcıları çalışır durumda.

Konuyla ilgili bir açıklama yapan Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cumhur Çökmüş, şu anda KİT- ARGEM Laboratuvarında, domates güvesi, melas ve peyniraltı suyundan otolize maya üretimi ile bunun hayvanın beslenmesinde kullanımı, DNZ izolasyon ve sıvı idare robotu üretimi, çalışmalarının yürütüldüğünü söyledi.

"KİT-ARGEM dışa bağımlılığı azaltacak"

Rektör Prof. Dr. Cumhur Çökmüş, "KİT-ARGEM diye tanımladığımız bu laboratuvar, tamamen hastalık etkeni mikroorganizmaların veya diğer etkenlerin, tanısına dönük, teşhisine dönük kitlerin ve bunun için kullanılacak olan cihazların, üretiminin, ARGE çalışmalarının yapılacağı bir merkez.

2016 yılında Kalkınma Bakanlığı tarafından desteklenen, daha sonrada Cumhurbaşkanlığımız bünyesine geçen birim tarafından halen desteklenmekte olan bir projemiz bu. Ülkemizin dışarıdan ithal ettiği, ithal etmek zorunda olduğu, birçoğunu dışarıdan aldığımız, tanı kitlerinin, özellikle gıdalarla bulaşan, tabi kanser kiti de buna dâhil, tanı amaçlı, bir platformun, bir kitin hazırlanması için alt yapı oluşturulmuş durumda. Başta gıdadan bulaşan hastalıkların tanısına yönelik tanı kitlerinin geliştirmesine ve aynı zamanda da cihazlarının geliştirilmesi ve dolayısıyla da bunu beyin gücüyle de birleştirdiğimizde dışarı bağımlığın da, döviz kaybının da önüne geçmiş olacağız. Firmalarımıza açıldığı ölçüde de daha da genişleyecek, ülke ekonomimize çok ciddi katkı sağlayacak. Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi olarak ve Kurucu Başkanımız Sayın Recep Konuk beyin de önderliğinde ülke sorunlarına dönük, onların çözümüne dönük ve en önemlisi de dışa bağımlılığı azaltacak, ithalatı azaltacak, mümkün olduğu kadar da hem içeri satışı, hem de dışarı ihracatı artıracak ürünlerin elde edilmesine dönük bir çalışma felsefesi ile burası kuruldu" dedi.

Türkiye ekonomisine çok önemli katkı yapacak, 3 önemli proje yürütülüyor

KİT-ARGEM Laboratuvarlarındaki projeleri de anlatan Prof. Dr. Çökmüş, "Konya Gıda ve Tarım Üniversitesinin bu laboratuvarlarında, Türkiye ekonomisine çok önemli katkılar yapacak, 3 önemli proje yürütülüyor. Bu projelerin ilki, et ve süt hayvancılığında verimi artıracak bir proje. Hayvan yemlerinin iyileştirilmesinde veya hayvan yemlerinin daha etkin değerlendirilmesinde kullanılan enzimler var, bakteri dediğimiz mikro organizmalarla üretilen enzimler, bunlar büyük çoğunlukla dışarıdan ithal ediliyor, bunlar atla deve değil, çok kompleks işler değil, önemli olan doğru mikro organizmayı bulmak. Bu konuda çalışma yürütüyoruz, şu anda yürüyen projelerimizden birisi bu. Bu mikroorganizmaları burada üreterek, bu mikro organizmalardan enzim üreterek ve daha sonra da hayvan yemlerine karıştırarak, et verimine, süt verimine, hayvanın gelişimine, hastalıklara dayanıklılığına destek olmuş olacağız. İkinci projemiz ise kanser tedavisinde kullanılan ilaçların, kanserli hücreye uygulanması ile ilgili. Bilindiği gibi, kanser hastalarının kemoterapi aşamasında aldığı ilaçlar aynı zamanda o kişinin kemik iliğindeki kan hücresi yapımını da baskılar. Dolayısıyla da bağışıklık sistemini de bozar. Sonuç itibariyle hasta, bu ilaçların yan etkileri yüzünden dışarıdaki enfeksiyonlara da açık hale gelir. Bir grup arkadaşımız burada yönlendirilmiş ilaç dediğimiz, hastaya verilen ilacın, kanserli hücreye gitmesini sağlayacak, moleküler veya kimyasal bir aparat için çalışma yapıyor" diye konuştu.

Üçüncü projenin de çok önemli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Çökmüş, "Türkiye'ye yaklaşık 6-7 yıl önce İspanya'dan giren bir zararlı böcek var, domates güvesi dediğimiz bu böcek, hem yapraklarda, hem de meyvede zarar veriyor. Dolayısıyla da bu böcek birçok ülkenin karantinasında bulunuyor. Bu böceğin zarar verdiği ürünleri almıyorlar, tabi bulaşma ihtimalinden dolayı. Domates güvesi Türkiye'de de oldukça yaygın, yüzde 40'lara, 50'lere varan verim kayıplarına neden oluyor. Seralarda, açık alanlarda domatese zarar veriyor. Bu böcekle mücadele etmek için biyolojik preparat geliştiriyoruz" ifadelerini kullandı.

Şu anda Ankara'dan bir firma ile ARGE çalışmaları yürüttüklerini de belirten Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cumhur Çökmüş, Konya Gıda ve Tarım Üniversitenin KİT-ARGEM Laboratuvarında bütün firmaların ARGE çalışmalarını yürütebileceklerini ifade etti. Prof. Dr. Çökmüş, işletmelerin Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi ile çalıştıkları takdirde ARGE'ye yüksek maliyetli yatırım yapmaktan da kurtulacaklarını, KGTÜ'nün akademisyenleriyle, beyin gücüyle, laboratuvar malzemeleriyle bu çalışmaları da yürütebileceklerini belirtti.