Saman, enerjiye dönüşüyor

Tarımsal faaliyetleri açısından değerlendirildiğinde Türkiye'nin en büyük potansiyellerinden birine sahip olan Konya, bünyesinde barındırdığı bu büyük cevheri yeterince değerlendiremiyor. Fakat son dönemde özel sektörün yaptığı yatırımlarla Konya'nın tarım ve tarım sanayisindeki potansiyeli daha iyi bir şekilde değerlendirilmeye başladı. Bunun ilk ve en önemli adımlarından bir tanesini de Gitaş Gıda ve İhtiyaç Maddeleri AŞ tarafından atıldı. 2 yıl öncesine kadar yüzüne bakılmayan sap, saman, budanan ağaçların dalları ve mısır poçanı gibi atık olarak değerlendirilen tarımsal ürünlerden elektrik enerjisi üretilecek.

KONYA'DA POTANSİYEL VAR

Yaklaşık 40 yıldır tarım ve ticaret sektöründe faaliyet gösterdiklerini dile getiren Gitaş Yönetim Kurulu Üyesi ve KTO Karatay Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Bekir Aydoğan, 15 senedir de ithalat yaptıklarını dile getirdi. Son 10 yılda Türkiye'de yatırım olanakları iyileşmesi ile birlikte tarım ürünlerine yönelik daha ciddi yatırımlar yapma fikrinin doğduğunu dile getiren Dr. Bekir Aydoğan, “Bu yatırımı da Konya'da yapalım istedik. Soya yatırımı yaptık, sonra ayçiçek yağına yöneldik. 20'den fazla ülkeye ihracat yapıyoruz. Bunun bir liman şehrinde olmasının daha iyi olacağına karar verdik” dedi.

Konya'nın tarımsal üretimde çok ciddi bir potansiyelinin olduğunu ancak bunun farkına varılmadığını söyleyen Dr. Bekir Aydoğan, “Tarıma daha çok yatırım yapma fikrimizi ailede değerlendirdiğimizde, babalarımız Konya'ya yatırım yapmamızı istedi. Konya çiftçisine daha faydalı olmamız gerektiğini, doğup büyüdüğümüz toprakların dışına çıkmamamızı söylediler. Ayçiçek yağı yatırımı yaptık. Fabrikayı kurduğumuzda 15-20 ton ayçiçeği üretimi vardı. Geçen yıl Konya Şeker'in de rüzgarı ile birlikte 280 bin ton üretim yapıldı. Yaklaşık 270 milyon TL'lik bir girdi sağlandı Konya'ya. Aslında düşünüldüğünde Konya'nın en büyük potansiyeli sadece sahip olduğu geniş tarım arazileri. Bizim çok güzel topraklarımız var. Ne deniz kenarındayız, ne limanlara yakınız, ne de ana güzergahlar üzerindeyiz. Bu yatırımla tarım sektörüyle iç içe çalışmaya başladık” diye konuştu.

MISIR POÇANINDAN, AĞAÇ DALINDAN ELEKTRİK ÜRETİLECEK

Konya'nın bu potansiyelini daha iyi değerlendirebilmek adına ne yapmak gerektiği konusunda da kafa yorduklarını vurgulayan Dr. Bekir Aydoğan, “Enerjyle ilgilenirken Konya'da bir nehir yok santral kurabileceğiniz. Burada sap ve saman çok fazla. Bir taraftan yakılıyor, doğaya, insana zarar veriliyor. Karapınar'a her gidişimizde anızların cayır cayır yandığını görüyor ve üzülüyorduk. Biz de hem sosyal zararını hem de ekonomik zararını gördük. Buradaki enerjinin boşa gittiğini gördük. En kötü ihtimalle tarlada bırakılıp gübre haline getirilmesi gerektiğini düşündük. Avrupa'da bunun örneklerini inceledik. Almanya ve Amerika'daki tesisleri gezdik. Samanın pahalanması ile birlikte yatırım takvimini uzattık. Kömürden daha pahalı bir enerji haline geldi. 2011 yılının harman döneminde bununla ilgili yatırım çalışmalarına başlamıştık. Gerekli aletleri almaya ve yapmaya başladık. Saman toplamaya başladık. Alt yapımızı hazırlamıştık. Konya'nın saman potansiyelini tespit etmek çok zor. Bununla ilgili bir araştırma da bildiğimiz kadarıyla yok. Kendi bünyemizdeki ziraat mühendisleri bu konuda araştırma yaptı. KTO ve KTB bize bu konuda çok büyük destek verdi. Konya'nın buğday potansiyeli, hangi yörelerde ne kadar sap ve saman üretilebildiği konusunda bizi bilgilendirdiler. Onlar da anızların yakılmasını önlemeye çalışıyorlar. Saman fiyatlarının bu kadar yükselmesi, yatırımlarımızı biraz geciktirdi. Biz de bu süreçte alternatifleri değerlendirmeye çalıştık. Saman olmazsa ne oluru düşündük. Karaman'daki elma ağaçların budanktan sonraki artıklarına varıncaya kadar potansiyeli araştırdık. Mısır poçanının iyi bir kaynak olduğunu gördük. Yatırımlarımızı da bu şekilde revize ettik. Hem saman, hem meyve bahçelerinin budama artıklarını ve hem de mısır poçanını yakacak halde revize ettik yatırımımızı. Daha ileriye dönük olsun istedik. Bu nedenle değişken bir kaynağımız olsun istedik” dedi.

SAMAN, GAZLAŞTIRILARAK ENERJİYE DÖNÜŞECEK

2014 yılının sonlarına doğru faaliyete geçmesini planladıkları yatırımla ilgili ayrıntıları da aktaran Gitaş Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Bekir Aydoğan, “Farklı yöntemlerle bu ürünlerin verimini artıracağız. Mangal kömürü yapar gibi bir yöntemle yakacağız. Gazlaştırma yöntemi kullanacağız. 10 megavat elektrik üretecek bir tesis kuracağız. Bu enerjiyi de kendi tesislerimizde kullanacağız. Enerji ihtiyacımızı bu şekilde karşılayacağız. Bunun yanında ikincil bir ürün olarak ortaya ısı da çıkacak. Bunu da fabrikamızda değerlendireceğiz. Bununla ilgili yatırımımızın 2014 yılı sonlarına doğru faaliyete geçmesini planlıyoruz. Bu işin bir de sosyal sorumluluk boyutu da var. Anızların yakılmasını önleyeceği düşüncesi de bizi biraz daha bu işi yapmaya itti. İnşallah Konya için hayırlı bir yatırım olur. Anızlar yakılmaz, topraklar çoraklanmaz. Konya ekonomisine ve Türkiye ekonomisine daha büyük şeyler kazandırılır. Çünkü sıcak para girişinde en büyük kaynağımız tarımsal üretim. Konya'nın kendi imkanları ile ürettiği ve Konya'nın gerçek manada kendisinin bütün yönleriyle elde ettiği tek kaynak var. o da tarım. Konya'daki tarım potansiyelinin şu an yüzde 40-50'si kullanılıyor. Yüzde 100'ünü değerlendirebilecek bir kapasitemizin olduğuna inanıyorum” diyerek sözlerini tamamladı.

RASİM ATALAY merhaba