Tarımsal sulamada devrim

Son yıllarda sulak alanların kuruması ve yer altı sularının çekilmesi nedeniyle salma sulama terkedilerek, yerine basınçlı sulama sistemleri kullanılmaya başlandı. Yağmurlama, damla ve pivot sulama sistemlerinin kullanımı devletin verdiği hiberlerle daha da arttı. Sulama makine ve ekipmanları için hibe desteği getirildi. Buna göre, usul ve esaslara uygun olan ve kabul edilen proje başvurularında, hibeye esas mal alım tutarının yüzde 50'sine hibe yoluyla destek veriliyor.  Türkiye'de son yıllarda yağışların mevsim normallerinin altında gerçekleşmesi, barajlara dolan suların yetersiz kalmasına ve yeraltı su seviyelerinde önemli düşüşleri beraberinde getirdi. Tarım alanında su kaynaklarının bilinçsizce kullanımı, azalan yeraltı sularını daha da alt seviyelere düşürdü.

SALMA SULAMA TARİH OLUYOR

Son birkaç yıldır Konya Ovası'nda salma sulama neredeyse bitme noktasına gelirken, daha fazla tasarruf sağlayan basınçlı sulama sistemleri ise yaygınlaştı. Çiftçiler de daha az maliyet ve iş gücü gerektiren basınçlı sulama sistemlerini kullanmaya alıştı. Önceden salma sulama yapan çiftçiler, günlerce tarlasının başından ayrılamazken, şimdi ise yağmurlama hattını değiştirdikten sonra başka işlerini de yapma fırsatı buluyor. Ziraat Mühendisleri Odası Konya Şubesi eski Başkanı Hasan Hüseyin Motuk, yaşanan kuraklık ve su kaynaklarındaki yetersizlik nedeniyle, daha az su harcayan damla ve yağmurlama sulama sistemleri kullanımının yaygınlaştığını söyledi.

SU TASARRUFUNA CİDDİ KATKI

Özellikle son yıllarda ülkemizde sulu tarım alanlarının açılmasıyla önem kazanmaya başlayan basınçlı sulama sistemlerine ilginin arttığını ifade eden Motuk, “Damla sulama sistemi de bu noktada daha da bir önem kazanmaktadır. Damla sulama sisteminde temel ilke; yetiştirilen bitkide topraktaki nem eksikliğinden kaynaklanan bir gerilim yaratmaksızın sulama suyunu az miktarda ve sık aralıklarla yeterli düzeyde bitki köklerinin gelişmesini sağlayacak ortama vermektir. Bu yöntemde genellikle bitkinin günlük yada birkaç günlük su ihtiyacı karşılanır. Yukarıda sayılan özellikle ürün artışı, enerji ve su tasarrufu, işçilikten kazanç gibi avantajları sayesinde sistemin dezavantajı gibi görünen ilk tesis masrafı çok hızlı bir şekilde geri kazandırmaktadır” dedi.

GÜBRE, ENERJİ VE İŞGÜCÜ TASARRUFU SAĞLANIR

Damla sulama yönteminin günümüzde en gelişmiş, en yarayışlı modern sulama sistemi olduğunun altını çizen Motuk, gelişmiş ülkelerde bu sistemin çok yaygın olduğunu belirtti. ABD ve AB ülkelerinde pamuk, patates ve mısır gibi tarla bitkileri ekim alanlarının önemli bir bölümünün damla sulama yöntemiyle sulandığını aktaran Motuk, "Türkiye'de de son yıllarda damla sulama ve yağmurlama sulama sistemlerinin kullanımı yaygınlaştı. Üründe verim ve kalite artışını sağlayan bu mükemmel sulama sisteminin gerekirse devletinde desteği alınarak, en kısa sürede Türkiye'nin her yerinde tamamen kullanılmalıdır" diye konuştu. Damla sulama sisteminin ticari anlamdaki geçmişinin tüm dünyada 1960'lı yıllara dayandığını aktaran Motuk, Türkiye'de ise bu sistemin daha başlangıç aşamasında olduğunu bildirdi. Damla sulama yöntemi ile değişik bünyeli topraklar ve bozuk arazi koşullarında bile ürün veriminde yüksek bir randımanla alındığını ifade eden Motuk, damla sulama sistemiyle gübre, enerji ve işgücünden önemli ölçüde tasarruf sağlandığını kaydetti.

İBRAHİM BÜYÜKEKEN