Kış aylarında doğru hayvan bakımı önemli, "İneklere kış aylarında daha fazla yem verilmeli"

Soğuk havalar hem büyükbaş hem de kanatlı hayvanları ciddi biçimde etkiliyor. Bu dönemde enerjilerini öncelikle vücut sıcaklıklarını korumak için kullanan hayvanların verim ve üreme performansları olumsuz yönde etkilenebiliyor. Trouw Nutrition’ın uzman veteriner hekimleri ve ziraat mühendisleri, kış aylarında doğru hayvan bakımına dair dikkat edilmesi gereken noktaları paylaşıyor.

Sığırlar kış aylarında soğuk stresine karşı kendilerini; tüylerini uzatarak, deri altına yağ biriktirerek veya metabolizma hızını artırarak korumaya çalışıyor. Ayak ve boyun gibi bölgelerinin donmasını önlemek amacıyla da kalp atış hızlarını ve solunumlarını yükselterek kan akışını hızlandırmaya ve böylece ısı üretmeye odaklanır. Oluşan bu fizyolojik tepki her ne kadar sığırların düşük sıcaklıklara dayanmalarını sağlasa da vücut ısılarını korumak ve normal süt üretimi başta olmak üzere diğer metabolizma faaliyetlerini verimli bir biçimde sürdürebilmek için eskiye nazaran daha fazla yem tüketme ihtiyaçları oluşur. Bu noktada soğuk havalarda sığırlara yüzde 20 kadar daha fazla yem verilmeli ve vücut ağırlıklarının yaklaşık binde 8'i oranında enerji bakımından ekstra zengin yemler verilmesi büyük önem taşıyor.

İnekler de soğuk havalarda vücut sıcaklığını sabit tutmak için normal enerji gereksinimlerinden yüzde 25 ya da 30 daha fazlasına ihtiyaç duyabiliyor. Kaba yem bu enerji ihtiyacı için yeterli gelmeyeceğinden kış koşullarını dikkate alarak tüm gruplar için rasyon düzenlemesi gerekiyor. Hayvanın vücudunda ısı üretimi yemlemeden 4 ila 6 saat sonra yüksek olacağı için kışın yemleme saatlerinin öğleden sonra ya da ilk akşam saatlerine alınması hayvanın vücudunda üretilen ısının etkin kullanılmasını sağlıyor.

Korunaklı, temiz bir barınak şart

Rüzgâr kış aylarında hava sıcaklığını önemli derecede düşüren ve sığırlarda oluşan soğuk stresini ciddi biçimde artırabilen bir etken. Bu nedenle, kışın esen hakim rüzgara karşı mutlaka korunaklı bir barınak oluşturmak gerekiyor. Bu barınakta sığırları soğuk zeminden uzaklaştıracak uygun yatak bulundurmak da önem taşıyor. Soğuk havalarda hayvanların kullanacağı suluklar veya su depolarının donmasına izin verilmemesi ve hayvanlara içme amaçlı ılık su sağlanması yine unutulmaması gerekenler arasında. Kış aylarında ahırların daha iyi havalandırılmasını sağlamak içinse nemin azaltılması ve zeminin donmasının önlenmesi gerekiyor. Havalandırmanın öğleden sonra yapılması, ahır temizliği için az su kullanılması ve güneşli havalarda sığırların ahırda tutulmaması öneriliyor.

Kışın hayvanların vücudunun kuru ve temiz tutulması da özen isteyen bir diğer konu olarak öne çıkıyor çünkü ineğin üzerinde kalan gübre veya çamur, derinin vücudu sıcak tutma özelliğini azaltıyor. Özellikle aşırı soğuk havalarda sağımdan sonra meme başlarının ıslak bırakılmamasına da dikkat etmek gerekiyor.

Vitamin ve mineral desteği ihmal edilmemeli

Uzun süre soğuk havaya maruz kalan sığırların enerji ve protein gereksinimleri yanında vitamin ve mineral ihtiyaçları da artıyor. Kış aylarında, yeme veya suya ilave edilecek mineraller ve multi vitaminler, hayvanın enerji gereksinimlerinin desteklenmesine ve hidrasyon için gerekli temel elektrolitlerin karşılanmasına yardımcı oluyor. Bu dönemde özellikle A vitamini gereksinimi artıyor, çünkü uzun süre depolanmış, yüksek ısıya maruz bırakılarak üretilmiş veya güneşte kurutulmuş kaba yemlerle beslemenin yanında yoğun konsantre yeme dayalı besleme de A vitamini yetersizliğine sebep oluyor. Bu nedenle kış aylarında artan vitamin ve mineral gereksinimlerini karşılamak gerekiyor. Özellikle üreme fonksiyonlarının korunması için A vitaminin yanında fosfor takviyesinin de göz önünde bulundurulması gerekiyor. Özellikle doğumun yaklaştığı dönemde A, D ve E vitaminlerinden destek alınması büyük önem taşıyor.

Yeni doğan buzağılar hipotermiye daha yatkın

Kış ve erken ilkbaharda doğan buzağılar, soğuk stresine veya hipotermiye ne yazık ki daha yatkın. Yağış  sıcaklıkta meydana gelen azalma buzağılar üzerindeki soğuk stresini oldukça artırıyor. Bu nedenle yeni doğan buzağılarda hipotermiyle mücadele oldukça önemli bir hale geliyor. Hipotermiye girmiş hayvanlara ılık su banyosu, sıcak battaniye kullanımı, sıcak hava veya ısı lambaları gibi uygulamalar öneriliyor. Daha iyi bir yalıtım için buzağı kulübelerinde kuru saman veya kalın talaş sağlanması önem taşıyor. Isı kaybını artırdığı için buzağıların rüzgar ve cereyandan korunması gerekiyor. Süt veya mamayla beslenen buzağıların vücut ısılarını korumak için çok az yağ deposuna sahip olduklarının unutulmaması gerekiyor. Bu anlamda buzağıları ekstra enerjiyle besleyerek soğuk stresi ile baş edebilmelerini sağlamak önem arz ediyor. Buzağıların sıcak tutulması buzağıyı sağlıklı tutuyor, pnömonisi, ishal ve ölüm olasılığını azaltıyor. Soğuk havalarda buzağıların bol su içmesi için günde üç kez her seferinde en az 30 dakika boyunca ılık su verilmesi yine etkili öneriler arasında yer alıyor.

Kanatlı hayvanlarda ihtiyaçtan fazla yem tüketimine dikkat

Kanatlı hayvanların vücut ısıları insanlara göre daha yüksek seyrediyor. Vücut ısılarını korumak içinse tüyler etkili bir izolasyon görevi görüyor. Ancak hava sıcaklığı çok azaldığında tüyler izolasyonda yeterli olamıyor ve vücut sıcaklığı düşmeye başlıyor. Kanatlı hayvanlar yem tüketimini sıklaştırarak daha fazla enerji almaya çalışıyor. Ancak kanatlı hayvanlarda yem tüketimini artırarak vücut sıcaklığını dengelemenin olumsuz birçok yönü buluyor. Fazla besin alımı ne yazık ki kanatlı hayvanların dengesini bozuyor. Bunun neticesinde vücutta yağlanma, yumurtada büyüme, prolapsus rekti gibi neticeler oluşabiliyor. Tüm bu olumsuzlukların önüne geçmek, kanatlı hayvanlardan maksimum düzeyde verim elde etmek ve son ürün maliyetini düşürmek içinse kümes iklim şartlarının, özellikle kümes sıcaklığının hem yaz hem de kış aylarında 19-21 derecede sabit tutulması gerekiyor. Kümes hayvanlarının sağlıklı gelişebilmeleri ve yüksek performans gösterebilmeleri için de gerekli vitamin ve mineralleri doğru kaynaklardan yeterli ve dengeli bir şekilde almaları oldukça önemlidir. haberfark.net