Uzmanlardan mevsimsel depresyona karşı uyarı

Konya Ticaret Odası (KTO) Karatay Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Psikoloji Bölümü akademisyenlerinden Dr. Öğr. Üyesi Hatice Harmancı, kış ve sonbahar aylarında güneş ışığına maruz kalmanın azalması nedeniyle sıklıkla görülen mevsimsel depresyona karşı uyarılarda bulundu.

Depresif bozuklukların en alt tipi olarak görülen mevsimsel depresyonun, çoğunlukla kış ve sonbahar aylarında görüldüğüne değinen Dr. Öğr. Üyesi Hatice Harmancı, "Bu mevsimlerde güneş ışığına maruz kalmanın azalması nedeniyle bazı hormonlar ve sinir ileticilerin miktarında değişmeler olur. Güneş ışığının azalmasıyla birlikte birçok insanda depresif duygu durumu, halsizlik ya da daha basit bir ifadeyle isteksizlik hali ortaya çıkabilir ancak her depresif hissetme hali mevsimsel depresyon olarak adlandırılamaz." dedi. Mevsimsel bozuklukta genetik yatkınlığa değinen Harmancı, "Mevsimsel depresyonun ortaya çıkmasında gün ışığına hassasiyet kadar, genetik yatkınlık ve biyokimyasal duyarlılık da önemlidir. Bu hastalık güneş ışığını daha az alan toplumlarda daha fazla görülür ancak tüm toplumda görülme sıklığı %5 civarındadır. Çoğunlukla 20-30 yaşlarında ortaya çıkar ve kadınlarda erkeklerden daha sık görülür" şeklinde konuştu.

Beklenen klinik belirtiler

Mevsimsel depresyonda yaşanılan belirtilere de değinen Harmancı, "Beklenen klinik belirtiler isteksizlik, mutsuz hissetme, keyif alamama, yorgunluk, halsiz hissetme, uykuda bozulma (çoğunlukla uyku miktarında artış), iştah değişiklikleri (çoğunlukla artan iştah ve artan karbonhidrat tüketimi şeklinde görülür), dikkati toplama ve sürdürmede zorlanma, değersizlik hissi ile suisidal düşünceler görülmesidir." ifadelerine yer verdi.

Mevsimsel depresyonla baş etme yöntemleri

Mevsimsel depresyonda bir takım yaşamsal değişikliklerin, hastalığın daha kolay atlatılması konusunda yardımcı olduğunu vurgulayan Dr. Öğr. Hatice Harmancı, dikkat edilmesi gereken faktörleri şu şekilde sıraladı; "Açık havadan faydalanın. Özellikle sabah-öğle vakitlerinde yarım saatlik açık havada vakit geçirmek serotonin düzeyine destek olacaktır. Fiziksel aktivitelerinizi arttırın. Spor yapın. Haftada en az 3 gün; 45 dakikalık yürüyüşler ya da orta düzey egzersizler yine serotonin salgılanması konusunda destekleyicidir. Beslenmenize dikkat edin. Özellikle karbonhidrat ağırlıklı beslenme daha fazla halsizliğe ve yavaşlamaya sebep olacaktır. Omega-3 desteği de yine destekleyici bir faktördür. Kışın daha fazla tüketilebilecek bir besin olan balıklardan faydalanmak önemlidir. Haftada en az 2 defa tüketebilirsiniz. Uyku düzeninizi bozmayın. Bir yetişkin için uyku ihtiyacı 6-8 saattir ve bu gece uykusu olmak zorundadır. Sevdiğiniz şeyleri yapın. Sevdiğiniz, size iyi gelen insanlarla görüşmek gibi, hobilerinizle daha fazla vakit geçirmek gibi ya da yeni hobiler edinmek gibi. Bütün bunlara rağmen devam eden depresif yakınmalarınız varsa mutlaka bir ruh sağlığı uzmanına başvurun" şeklinde açıklamalarda bulunarak mevsimsel depresyona karşı birbirinden önemli bilgiler verdi.