Yeni Kıdem Tazminatında İşçi Hakları Gaspedeliyor

Başkan Av.Gülhan Tosun açıklamasında ”Ülkemizde kıdem tazminatı uygulamasının iki gerekçesi bulunmaktadır. Birincisi işverenin çalıştırdığı işçileri geçerli bir sebebe dayanmaksızın işten çıkartmasını zorlaştırmaktır. Diğer gerekçe ise işçinin işten çıkartılması durumunda yeni bir iş bulana kadar geçen sürede alacağı tazminat sayesinde yaşamını devam ettirebilmesidir. Bu nedenle uygulamada işveren, haklı bir sebep olmadan çalıştırdığı işçisini işten çıkartması durumunda işçiye çalıştığı her yıl için son aldığı brüt aylık ücreti tutarında kıdem tazminatı ödemek zorunda kalıyordu. Bu yaptırım nedeniyle işveren işçiyi keyfi nedenlerle işten çıkaramıyordu. İşçi de işverene karşı taleplerini dile getirmekte daha güçlüydü.

 Hükümet şimdi ‘’Kıdem tazminatının işçinin bireysel hesabına yatırılması hakkında kanun taslağı’’nı netleştirmeye çalışmaktadır.Bu taslakla getirilmek istenen kıdem tazminatının amacına aykırıdır.Bu taslak işçiyi değil işvereni korumaya yönelik bir eylemdir.Bu taslağa göre;

1)Eski sitemde kıdem tazminatını işveren işçiye öderken,yeni düzenlemede devlet tarafından kıdem tazminatı fonu kuruluyor.İşçinin işten çıkarılması durumunda işçiye kıdem tazminatını işveren değil kıdem tazminatı fonu ödeyecek. İşveren kıdem tazminatı primlerini fona ödeyeceği için işçisini işten çıkartması durumunda işverene herhangi bir külfet gelmeyecektir.Bu durum hak arayan işçisini, işverenin kolayca işten çıkartmasına neden olacaktır.Bu durum işçinin hak arama mücadelesini bitirecektir.Bu durum işverenin işçiyi çok kolayca sindirmesine neden olacaktır.

2) İşverenin eski sistemde işçisine ödediği kıdem tazminatı her yıl için son brüt aylığı iken yani aylık bazda işçi ücretinin % 8.33 üne takabül ederken yeni sitemde işveren aylık olarak işçi ücretinin % 4 ü oranında prim ödeyecektir. Bu da işçinin alacağı kıdem tazminatının % 50 den daha fazlasının düşürülmesi anlamına gelmektedir.

3)Eski sistemde işverenin işsizlik sigorta fonuna yatırdığı % 2 oranındaki prim yeni sistemde % 05 de düşürülmektedir.

4)Eski sistemde işçi tarafından işten ayrıldıktan hemen sonra alınabilen kıdem tazminatı yeni düzenleme ile işten atılsa bile 15 yılı doldurmadan ve adlarına 3.600 gün prim yatırılmadan kıdem tazminatını alamayacaktır.Bu şartları taşısa bile kıdem tazminatının sadece yarısını alabilecektir.Kalan yarısını ise bundan sonra 1800 gün prim ödeyerek alabilecektir.

5)Bu sürelere bağlı olmaksızın işçi  sadece  konut edinmesi halinde kıdem tazminatının yarısını çekme hakkı olacaktır.

6)İşçiler emeklilik halinde tazminatlarını alabileceklerdir.

7)Eski sistemde kadın evlendikten sonra 1 yıl içinde kendi isteği ile işten ayrılırsa tazminatının tamamını alabiliyor iken yeni sistemde böyle bir uygulama olmayıp tazminatı fonda kalmaya devam etmektedir.

8)Eski sistemde askere giden erkek çalışanlara isteğe bağlı olarak kıdem tazminatı ödenirken yeni sistemde böyle bir uygulama yoktur.

 9)Eski sistemde işçiye kıdem tazminatı ödenirken herhangi bir vergi kesilmez iken yeni sistemde hem işçinin tazminatı nemalandırılacak hem de işçiye ödenirken Bakanlar Kurulu’nun belirleyeceği kesintiye göre gelir vergisi kesilecektir.

İşin özü kıdem tazminatı ile ilgili yeni düzenleme işçiye herhangi bir hak getirmediği gibi var olan haklarını büyük ölçüde baltalamaktadır.Yeni düzenlemeden en büyük avantajı işveren ve devlet elde etmektedir.İşverenler daha düşük prim ödeyerek kafalarına göre işçiyi işten çıkartmaya hak kazanacaklardır. İşçi ise mali olarak hakları gasbedilmiş ve işverene karşı sindirilmiş olacaktır.Bunu kabul etmek sayıları milyonları bulan emekçi işçilerimiz ve ailelerine karşı haksızlık ve hukuksuzluktur.”dedi.